- MANIA
- I.MANIADea Larium mater, cui olim sacrificabant. Et Maniae Larvaequaedam, quas nutrices pueris minitarisolent.II.MANIAZenidis Dardaniarum urbium principis uxor, a genero Mediâ Scepsios tyranno trucidata. Polyaen. et Xenoph.III.MANIAmulier aulica reginae Beronices, filiae Ptolomaei, viduae Antiochi. Polyaen. l. 8.IV.MANIAmutilum ac dimidiatum est, pro Cenomania seu ager Cenomanensis, Gall. le Maine, provinc. Galliae, Normanniam ad Septentrionem, Bellovacos ad Ortum, Britanniam minorem ad Occasum, et Turonum Partem cum Andicavensi pago, ad Meridiem habens. Dividitur in duas partes, Inferiorem le Bas et Superiorem le Haut Maine, priori fertiliorem et pulchriorem. Incolae Cenomani, seu Coenomanenses, Gall. les Manceauz Caesari l. 7. Belli Gall. c. 75. Cenomani Aulerci dicti; quorum Maiores circa an. 160. Urb. Cond. principem suum Bellovesum, Elitovii ductu, secuti, in Italiam irruperunt, illumque terrae tractum, qui Pado, Alpibus et Hadriaticô mari terminatur, occupârunt, et victis Tuscis ad Ticinum, illos Galliâ Transalpinâ, quam aliquandiu tenuerant, exegerunt, Brexiâ, Veronâ, Tridentô, Cremâ, Bergarnô, Mantuâ aliisque urbibus successu temporis conditis. Acres Ioh. Baptistae Egnatio vocati:Cenomanique acres et non ignobile semen.Fuit hic insignis terrae tractus primo sub Gallis, dein Romanorum sensit iugum, tandem Francis, rerum in Gallia potitis, cessit. A Normannis tertiâ vice occupatus, bis quoque Anglis subfuit. Guilielmus enim nothus et Guilielmus Ruffus eum tenuêre, postea ad Eliam de la Fleche pervenit. Cuius filia Eremburgis Fulconi Andium Comiti nupsit, mater ex eo Godofredi Pulchri. Huic Henricus II. Angliae Rex et Normanniae Dux maternô iure successit: cuius tertio genitus fil. Iohannes sine - Terris, cum Arturum, ex Godofredo secundo - genito filio Henrici, fratre suo nepotem, e medio sustulisset, Philippus Augustus Gall. Rex eum Coenomanensi regione, coeterisque ditionibus, quas in Galliae regno possederat, exuit. Ludovicus postea IX. Coenomanos fratri suo Carolo Comiti Provinciae tradidit, sed huius ditioncs sub Ludovico IX. ad coronam redierunt. Fluviis irrigatur haec regio Idonea, Sartâ et Meduanâ, qui augentur amnibus la Yaigre, le Ieay, la Dive, la Veufve, la Graine, etc. Silvae praecipuae sunt Bersay, Perseigne, Longaunay, Sille, Dandaine, etc. Caput gentis Subdinum est seu recentiori vocabulo Cenomanum, Mans. Vid. Liv. l. 5. Caesar. loc. cit. Polyb. Iustinum, Antonin. Corvasserium de Courteilles, praef. in Histor. Episc. Cenomanensium, Duchesnium, etc. Urbes regionis Maniae seu Cenomaniae. Bellomontium Beaumont. Castellum Guntherii Chasteau-Gontier. Castrum ad Laedum. Cenomanum Mans, caputgentis. Firmitas Bernardi la Ferte-Bernard. Lavalium Laval. Meduana Mayenne. Sabolium Sable. Subdinum. Vide Cenomanum.V.MANIAregio est, circa Eumenidum templum, quod est inter Megalopolim et Messeniam, ubi Orestes occisâ matre, insaniâ correptus est, et iuxta eam dicitur alterius manus digitum exedisse, unde nomen tumulus traxit, Maserius ad l. 7. Valer. Flacci.VI.MANIAurbs Parthorum Plin. l. 6. c. 25. Promontorium Lesbi, Ptol. Vid. et Scholia in Aristoph. Ranas.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.